LED Verlichting voor Lichtdoorlatend Natuursteen en Transparante Kunststoffen | LEDware uw specialist in LEDverlichting LED Sheet | Daglicht Wit | L500mm*W238mm | 24 volt

1. Dimmen van led lampen d.m.v. fase aansnijding

2. Is LED verlichting schadelijk voor de gezondheid?

3. LED-verlichting: Goedkoop is duurkoop

LED-verlichting heeft verschillende soorten lampen die ieder een andere prijsklasse hebben. Daar geldt zoals voor veel andere producten het gezegde: Goedkoop is duurkoop. Ik begrijp niets van de klachten die verschijnen op verschillende internetfora over problemen met LED-verlichting. Ik las voorbeelden als: ze gaan te snel stuk, ze zijn te duur in verhouding met de levensduur en het licht is niet mooi. De oorzaak van deze klachten zijn in mijn ogen de grote hoeveelheid inferieure LED-lampen op de markt. In de verlichtingswereld zijn te veel ’’cowboys’’ aan het werk die goedkope LED-verlichting aanbieden van een zeer slechte kwaliteit. Men betaald voor kwaliteit. Ik moet eerlijk bekennen dat ik als kind al vroeg leerde: goedkoop is duurkoop. Goede LED-lampen van een gerenommeerd merk of adviseur zijn van een veel betere kwaliteit en hebben daarom een veel langere levensduur maar daar betaal je nou eenmaal meer voor. LED-verlichting in het algemeen ondervindt (onterecht) door deze klachten veel imagoschade.Sinds het begin van de opmars van LED-verlichting op de consumentenmarkt vanaf 2006 neemt de LED-verlichting langzamerhand de markt over. De energiezuinige LED lampen hebben de oude gloeilamp steeds meer verdrongen. Anders dan de LED zet de gloeilamp namelijk het overgrote deel van de gebruikte energie niet om in licht, maar in warmte. Daarom heeft in 2009 het Europese Parlement besloten om alle gloeilampen uit de handel te halen, ook de halogeenlampen worden verboden vanaf 2016. De LED-lamp is dus de enige lamp die nog overblijft daarom is er grote behoefte ontstaan aan LED-verlichting. De goede naam die LED heeft als het gaat om energiebesparend en dus goedkoper wordt teniet gedaan door de LED-lampen van slechte kwaliteit. Deze LED-lampen van mindere kwaliteit zijn goedkoper maar zoals al eerder verteld is het in dit geval goedkoop duurkoop. De reden dat de LED-verlichting goedkoper en van mindere kwaliteit is komt door de warmtehuishouding van een LED-lamp. De veelal in China geproduceerde LED-lampen hebben de warmtehuishouding van de LED-lamp niet goed georganiseerd waardoor de LED-lamp sneller kapot gaat. Wat ik de consument aanraad is alleen LED-lampen te kopen van een gerenommeerd merk en indien het project groter is, een adviseur in te huren op het gebied van verlichting. Een voorbeeld van en bedrijf die zich gespecialiseerd heeft in verlichting is een lichtadviesbedrijf uit de buurt van Leiden. De eigenaar het bedrijf is al jarenlang actief in de verlichtingbranche en weet exact wat goede en wat slechte LED-lampen zijn. Alle LED-lampen die hij aanbeveelt zijn van een zeer hoge kwaliteit, natuurlijk betaalt de consument daar meer voor dan voor de LED-lampen uit China maar op de lange termijn betaalt zich dit uit. Een lichtadviseur heeft een aantal voordelen: je bent uiteindelijk goedkoper uit doordat de LED-lampen die een expert aanraadt langer meegaan en het licht is mooier bij een expert. Kortom denk goed na als je een aanbieding ziet van LED-lampen: het lijkt goedkoop maar dat is het op de lange termijn niet.Bron Radarhttps://forum.www.radartv.nl/viewtopic.php?f=38&t=146437

Laatst gewijzigd op 2015-12-31 12:06:30

4. Maar hoe werkt een LED nou precies?

5. Uitvinding van LED

6. Wat Betekend de afkorting CRI?

De CRI is een index, oftewel een maat. Die maat zegt iets over hoe kleuren worden weergegeven door het licht van een bepaalde lamp, vergeleken met het licht van een referentielamp of referentielichtbron. De waarde van deze index kan variëren tussen de 0 en de 100. De waarde 100 wil dan zeggen dat het licht van een bepaalde lamp net zo goed de kleuren weergeeft als dat van een referentielamp of referentielichtbron. Afhankelijk van de kleurtemperatuur is deze referentielichtbron het zonlicht (kleurtemperatuur > 5000 K), of een zwarte straler zoals een gloeilamp (kleurtemperatuur < 5000 K). De berekening van de index staat beschreven in een publicatie, de CIE 13.3-1995.
Er worden 8 referentiekleuren genomen, die verlicht worden door de lamp in kwestie en door de referentielichtbron. Daarna wordt berekend wat het verschil in kleurweergave is en dat resulteert in de CRI index, zijnde een gemiddelde van de indexen van ieder van deze 8 kleuren.

Referentiekleuren (TCS = test color samples) die gebruikt worden (bron Wiki CRI).

Er worden wat matte kleuren gebruikt, en dat heeft zo zijn reden (omdat ieder van deze een groot gedeelte van alle kleuren van het spectrum bevatten).

Wat betekent het praktisch?

Een paar voorbeelden zijn hierbij nuttig.

Verlichting van hetzelfde object met licht van verschillende CRI (afkomstig van deze site)

Zo aan de foto te beoordelen is een beeld verlicht met licht met CRI waarde van bijvoorbeeld 90 veel levendiger (althans de kleuren) dan eentje met een CRI van 50. Echter een lamp met licht van een bepaalde CRI waarde is niet altijd gelijk aan een andere lamp met ook licht van dezelfde CRI waarde.

De kleur blauw is verschillend bij verlichting met licht van dezelfde CRI waarde (bron)

Verschillende spectra bij gelijke CRI

De reden van de verschillen in kleurweergave van voorwerpen door licht met dezelfde CRI waarde, wordt verklaard uit het spectrum van het licht. Licht bestaat uit een samenstelling van vele kleuren tezamen en een spectrum geeft dan aan hoeveel licht van welke kleur.

greentubes_tl_powerspectrum_at_1m_distance

Het spectrum van een TL buis, met een CRI waarde van 80.

Hierbij een spectrum van een TL buis. Dit spectrum geeft dus aan dat er in het licht afkomstig van een TL buis veel oranje zit van ongeveer 610 nm, veel groen van 545 nm en wat blauw van 435 nm. Echter er zit niet veel rood in, en ook niet veel blauwgroen van bijvoorbeeld 520 nm. Moest deze buis nu een voorwerp verlichten met precies deze kleur, dan zal voorwerp niet volgens deze kleur eruit zien, simpelweg omdat het licht van de TL buis deze kleur niet eens heeft! De kleur zal dan een mengeling worden van de piek bij 485 nm en nog meer van 545 nm. Dus de kleur wordt wat verschoven.

Het spectrum van een led lamp, met een CRI waarde van 81.

Het bekende spectrum van een ledlamp met warmwit licht (vanwege de grote bult bij geel-oranje licht en de kleine piek van blauw licht). Er zit dus in warmwit licht van deze led veel licht met geel en oranje. Er zit ook redelijk wat rood in, en er zit veel blauw van 550 nm. Er zit weer minder blauw in van 490 nm).

Een object met een kleur van 520 nm wordt door dit licht natuurlijk meer natuurgetrouw weergegeven dan de TL buis, simpelweg omdat er meer licht van 520 nm in dit ledlicht zit. Toch zal ook hier het licht van 540 en 550 nm ook zijn invloed hebben op de kleurindruk van het voorwerp dat nu even denkbeeldig een kleur had van 520 nm.

Is de waarde 100 goed?

Het wil dus niet automatisch zeggen dat de waarde 100 goed is. Wat een waarde 100 wil zeggen is dat het licht afgegeven door een bepaalde lamp de kleuren precies zo weergeeft zoals de referentielichtbron dat doet. Er is een rapport opgesteld door ASSIST (in het Engels) dat middels een vergelijkingstest aantoont dat men in geval van witte leds een voorkeur heeft voor licht met een lage CRI waarde. In de gerapporteerde test worden leds vergeleken met een gloeilamp en de resultaten laten zien dat de algemene voorkeur naar de ledverlichting uitgaat.

De vergeleken lampen onderling met hun kleurtemperatuur en CRI waarde

De voorkeur van het testpanel voor de kleurweergave van het licht van de lampen

Is de vergelijkingsindex wel goed?

Nu is er behoorlijk wat kritiek op de CRI waarde. Op de Wiki site worden er een aantal genoemd, waaronder:

er zijn maar 8 referentiekleuren, hiernaar kan te gemakkelijk geoptimaliseerd worden. Er zouden dus meer referentiekleuren moeten zijn.
De CRI waarde is een gemiddelde van de CRI waardes van ieder van de 8 referentiekleuren. Een kleur met en groot verschil kan zo te gemakkelijk worden gecompenseerd door goede waardes bij anderen. Gebruik bijvoorbeeld een effectieve waarde (RMS) om grote verschillen zwaarder in het eindresultaat te laten meewegen.
De referentiekleuren zijn allemaal redelijk mat. Gebruik enkele felle kleuren en tevens ook enkele veelvoorkomende (huidskeur van westerse mens, huidskleur van Aziaten, olijfgroene kleur van bladeren).
Gebruik een andere referentie dan de nu gebruikte referentiebron (die ook niet ideaal is, zie paragraaf hiervóór).

Ondanks dat er een ingewikkelde rekenmethode achter zit om te komen van het spectrum naar een CRI waarde, blijkt toch dat de CRI waarde kan variëren bij kleine spectrale verschillen.

npl_lev23_lmp91_powerspectrum_at_1m_distance

Spectrum van licht met een kleurtemperatuur van 3084 K en CRI = 94

npl_lev27_lmp105_powerspectrum_at_1m_distance

Spectrum van licht met een kleurtemperatuur van 3076 K en CRI = 83

npl_lev28_lmp109_powerspectrum_at_1m_distance

Spectrum van licht met een kleurtemperatuur van 3019 K en CRI = 88

Zo wordt duidelijk dat kleine verschillen in piekwaardes (kijk waar de blauwe piek valt) resulteren in verschillen in CRI waarde van meer dan 6 punten. Deze kleine verschillen in spectra leiden echter niet tot de ervaring van grote verschillen in kleur.

Vaak wordt gesteld dat voor binnenhuis gebruik een minimale CRI waarde van 80 aangehouden moet worden. Echter een waarde van 75 is in dit licht dus ook niet af te keuren.

Al met al is er dus ruimte voor verbetering voor de CRI berekenwijze zoals die nu gebeurt op 8 pastelkleuren (matte kleuren).

CRI en ledlampen

Er is een technisch rapport van de CIE wat hierop ingaat. Eerst iets over het CIE. Dat is een vooraanstaande internale commissie/autoriteit gericht op de kunst en kunde (wetenschap) van licht(bronnen). Zij zorgen voor uitwisseling tussen landen onderling (39 landen doen mee) en doen zelf veel onderzoek. Zij publiceren standaarden en rapporten over allerlei zaken aangaande licht.

Het technische rapport bedoeld hier is het CIE 177:2007 rapport: Color Rendering of White Led Light Sources: vrij vertaald: kleurweergave van witte led lichtbronnen. Een Technische Commissie (TC 1-62) van het CIE gaat hier in op een drietal zorgvuldig uitgevoerde visuele experimenten (inclusief simulaties) waarbij de CRI die hoort bij het ledlicht vergeleken wordt met de visuele perceptie. De experimenten die uitlegegd worden zijn de volgende:

Een kleurweergave simulator op de Hiroshima City University (Japan)
CRI simulaties door het Nationaal Instituut van Standaarden en Technologie (NIST, USA)
Visuele CRI experimenten op de University of Pannonia (Veszprém, Hungary)

Zoals eerder gezegd, geeft CRI aan hoe goed de kleurindrukken overeenkomen met die van een referentielichtbron; een lage CRI geeft een groot verschil aan. De resultaten van de drie onderzoeken geven echter aan dat er een lage tot geen correlatie is tussen de berekende CRI en de visueel beoordeelde verschillen in kleuren. De TC stelt dan ook: de CIE CRI is over het algemeen niet toepasbaar om de kleurweergave ranking van een set van lichtbronnen aan te geven wanneer zich witte LED lichtbronnen bevinden in deze set.

De conclusie van het TC is dat het aanbeveelt een nieuwe kleurweergave index (CRI) te ontwikkelen (of misschien een set van CRIs). De nieuwe index(en) bestaan dan in het begin náást de huidige bestaande, en dient extra informatie te geven over kleurvergelijk. Tevens moet deze index gelden voor alle soorten van lichtbronnen.

Conclusies

De CRI waarde die wordt bepaald voor het licht van iedere lamp, is niet geheel bruikbaar voor het doel waarvoor het wordt ingezet, namelijk het geven van een index in hoeverre de kleurweergave overeenkomt met die van een referentielichtbron.

Voor witte LEDs geldt dat de berekende CRI waardes niet overeenkomen met de visueel ervaren kleurverschillen.

De waarde van de CRI is sterk afhankelijk van kleine spectrale verschillen, die niet leiden tot een andere perceptie van de kleur.

Een waarde van 100 wil niet zeggen dat proefpersonen het licht als prettig ervaren of dat ze het licht prefereren; een onderzoek gedaan liet het tegenovergestelde zien.

Bron Olino

Laatst gewijzigd op 2013-08-06 21:37:11

7. Welke kleuren golflengtes en kleur omschrijvingen worder er gebruikt

ROOD
700nm   diep rood - LED: some types, low brightness
680nm   zuiver rood - LED: ultra red, hyper red, deep red
660nm   zuiver rood - LED: ultra red, hyper red, deep red
655nm   rood
650nm   rood
645nm   helder rood - LED: 640-650nm
640nm   helder rood
635nm   'HeNe laser' oranjerood - LED: super red: 635nm
630nm   'HeNe laser' oranjerood - LED: HE red: 625-630nm
625nm   oranjerood - LED: HE red: 625-630nm
620nm   duidelijk oranjerood

ORANJE
615nm   roodachtig oranje - LED: 615-617nm
610nm   zuiver oranje - LED: 609-610-612nm
605nm   oranje - LED: 605nm
600nm   amberachtig oranje - LED: 600nm

GEEL
595nm   amber (warm geel, geel oranje)
592nm   amber (warm geel, geel oranje) - LED: 590-592-595nm
590nm   natrium geel
585nm   geel - LED: HE Yellow,
580nm   zuiver geel - LED: HE Yellow,
575nm   citroengeel, grenst tegen groenachtig worden

GEEL-GROEN
570nm   geelachtig groen (tussen geel en groen)
565nm   geelgroen - LED: veel voorkomend
560nm   geelgroen - LED: pure green, 562nm
555nm   geelachtig lime groen
550nm   geelachtig smaragd groen
545nm   smaragd groen
540nm   smaragd groen

GROEN
535nm   zuiver smaragd groen
530nm   zuiver smaragd groen
525nm   zuiver groen
520nm   zuiver groen
515nm   groen
510nm   groenachtig turquoise (RGB zuiver groen)

BLAUW-GROEN
505nm   groenachtige blauw / turquoise
500nm   groenachtige cyaan
495nm   turquoisish, lichtjes hemelblauw

BLAUW
490nm   turquoisish, lichtjes hemelblauw
485nm   helder, licht azuurblauw - LED: 480-485-488nm
480nm   helder, licht azuurblauw
475nm   helder, licht groenachtig azuurblauw
470nm   helder blauw met iets groenig accent
465nm   helder blauw met iets groenig accent
460nm   helder blauw
455nm   helder blauw
450nm   zuiver blauw - LED: Royal Blue

BLAUW-VIOLET
445nm   diep blauw / violet-blauw
440nm   diep blauw / violet-blauw
435nm   diep blauw / violet-blauw
430nm   violetachtig blauw - LED: 626-428-430nm
425nm   violetachtig blauw - LED: 626-428-430nm
420nm   diep violetachtig blauw

VIOLET
415nm   blauwachtig-violet
410nm   violet met blauwachtig accent
405nm   zuiver violet
400nm   dieper en schemerigere kleur violet dan 405nm

Dichtbijgelegen-UV
395nm   diepe koninklijke purple
390nm   diepe koninklijke purple met roodachtige tint
385nm   schemerigere purple met diep rode gloed
380nm   bijna niet meer zichtbaar purple

Laatst gewijzigd op 2013-08-06 21:40:13

8. Hoeveel kan er bespaard worden met LED verlichting.

9. Wat zijn de voor en nadelen van LED?

Voordelen

Levensduur.
Kwalitatieve LED-verlichting heeft een verwachte levensduur van 50.000 branduren. Een normale gloeilamp gaat gemiddeld 1.000 branduren mee, een halogeen ca. 4000 branduren en een spaarlamp ca. 6.000 branduren. Het lichtverval over de gehele termijn is bij kwalitatieve LED-verlichting minder dan 10%. Bij een gemiddeld gebruik van 8 uur per dag gaat de LED 17 jaar mee.

Kwaliteit.
LED zijn minder gevoelig voor aan- en uitschakelingen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld gasontladingslampen behoeft een LED-lamp niet op te warmen. De LED zijn haast onbreekbaar en schokbestendig, en zijn ook goed bestand tegen koude en trillingen. De gebruikte halfgeleider zit mooi verpakt in een omhulsel van epoxyhars, dat waterbestendig is.

Energieverbruik.
LED-verlichting werkt op een laag voltage en is daardoor bijzonder energiezuinig (doorgaans 1 tot 5 watt per led). Ze hebben een hoge lumen/watt verhouding waardoor zeer efficiënt met de energie wordt omgegaan. De nieuwste generatie LED is Power LED, die een nog hoger vermogen en lichtsterkte hebben.
In vergelijking met een gloeilamp verbruikt een LED-lamp een stuk minder elektriciteit: de elektrische energie wordt immers rechtstreeks omgezet in licht, en de warmteproductie is gering. Eén jaar continue gebruik van het LED-licht zou bijvoorbeeld maar 2 euro kosten; veel minder dan een gloeilamp die makkelijk 50 euro haalt. In theorie kan een LED 100% van de elektrische energie omzetten in licht; in de praktijk ligt de efficiëntie van LED hoger die van gloeilampen en fluorescentielampen.

Duurzaam.
De LED-lamp heeft slechts enkele componenten die aan slijtage onderhevig zijn. De mogelijkheid bestaat uitsluitend die componenten vervangen worden die versleten zijn . Dit maakt de LED-lamp voor 99% recyclebaar.

Geen UV straling.
De LED-lamp geeft geen enkele UV straling. Zoals bekend is UV straling ongezond en doet ongewenst producten verkleuren.

Geen Infra Rood straling.
De LED-lamp geen geen IR-straling. Dat maakt de lichtgevende diodes geschikt voor toepassingen in voeding of textiel, of om oude voorwerpen in musea te verlichten. Langdurige IR-straling is eveneens ongezond voor de mens.

Geen warmteontwikkeling.
De LED-lamp heeft nagenoeg geen warmteontwikkeling. Dit heeft als gevolg dat er tijdens de zomer een besparing op koelingskosten gerealiseerd wordt.

Minder Arbeidskosten bij vervanging.
Met een levensduur van soms wel honderdduizend branduren dient LED-verlichting niet zo snel vervangen te worden. Halogeenverlichting moet het doorgaans stellen met 3000 branduren. Een LED bevat geen gloeidraad, die vaak stuk gaat bij traditionele verlichting. Daarom is LED-verlichting handig op plaatsen die moeilijk bereikbaar zijn zoals bepaalde buitenverlichting.
De lange levensduur biedt een heleboel voordelen voor openbare ruimtes, hotels en verlichting van hoge ruimtes zoals inkomhallen en trappenhuizen. De verlichting van bijvoorbeeld hotelkamers is goedkoper en bovendien lopen hotelgasten minder het risico dat ze geconfronteerd worden met kapotte lampen. Het vervangen van lampen in hoge ruimtes zoals trappenzalen en bioscopen is ook minder vaak nodig, zodat het laddergebruik sterk beperkt wordt.

Besparing CO2 en zwaar metaal (kwik).
Door het gunstige energieverbruik van de LED-lamp wordt er een behoorlijke besparing op de CO2 uitstoot gerealiseerd. Tevens is bij de productie van LED-lampen geen zwaar metaal (kwik) nodig. Hierdoor ontstaat tevens een behoorlijke besparing ten opzichte van de spaarlamp.

Geschikt voor sfeerverlichting en andere verlichtingseffecten
Via de techniek van de veranderende kleuren, kan je oneindig met kleuren spelen. RGB-LEDs combineren immers de drie kleuren rood, groen en blauw in één behuizing waardoor de creatie van het hele kleurenspectrum mogelijk wordt. Doordat LED-verlichting richtbaar en programmeerbaar is, kan de kleurintensiteit en -mengeling snel aangepast worden.

Miniatuur lichtbron
Ze zijn bijzonder klein en compact. Ontwerpers kunnen daarom bijzonder creatieve armaturen ontwerpen.

Geschikt voor monochrome toepassingen
LED is heel geschikt voor monochrome toepassingen, omdat het licht niet dient gefilterd te worden. Een gloeilamp met een lichtfilter is minder helder dan een LED-lampje in de juiste kleur.

Snelle responstijd (ideaal voor digitale sturing)
Heeft geen pwarmtijd nodig zoals dat bij een spaarlamp of TL-lamp het geval is.

Eenvoudig armatuur volstaat.
De LED-lamp behoeft geen voorschakelapparaat. De lamp brandt rechtstreeks op het 220 volt net en schakelt de hoogspanning zelfstandig zonder hulpmiddelen terug naar laagspanning. Hiermee is alle dure voorschakelapparatuur in conventionele verlichtingsarmaturen overbodig geworden. Bij nieuwbouw is een eenvoudig armatuur met een LED-lamp niet duurder dan een conventioneel armatuur met een TL-lamp. Ook kunnen hierbij de installatiekosten nog extra gereduceerd worden doordat er bijvoorbeeld minder (dikke) stroom- en/ of elektrakabels nodig zijn vanwege de lagere energievraag.

Nadelen

Lichtoutput.
De huidige LED zend beperkt licht uit en dit vaak in een beperkte hoek, terwijl gloeilampen en fluorescentielampen licht naar alle kanten uitstralen. Dit wordt opgelost door meerdere LED-lampjes te groeperen in de armaturen.

De hoge aanschafprijs van LED-verlichting.
De huidige LED-verlichting is drie- tot tienmaal duurder in aankoopprijs dan andere verlichtingsbronnen.

Kleurtemperatuur.
De kleurtemperatuur van LED is lang geassosieerd met vrij koud (5000 K) licht gebleven. In middel worden onze LED verlichting gebruik van LED met gloeilamplicht : ca. 3000 K.

Laatst gewijzigd op 2012-08-09 23:18:58

10. Zit er garantie op de producten?

11. Kleur temperatuur hoe zit dat?

De kleurtemperatuur van een lichtbron voor wit licht is gedefinieerd als de temperatuur van een zwart lichaam waarvan het uitgestraalde licht dezelfde kleurindruk geeft als de werkelijke lichtbron. De kleurtemperatuur wordt meestal uitgedrukt in Kelvin (K). Volgens de wet van Wien neemt de golflengte van het uitgestraalde licht af met toenemende temperatuur en heeft blauwig licht (korte golflengte) een hogere kleurtemperatuur dan roodachtig licht. Vreemd genoeg wordt licht met een lage kleurtemperatuur als "warmer" ervaren dan licht met een hoge kleurtemperatuur.

2500-2800 K	Extra warmwit
2800-3500 K	Warmwit
3500-5000 K	Neutraalwit
5000 en hoger	Koelwit

temperatuur (K) mired Omschrijving

1200 833 kaarslicht

2000 500 zonsopkomst en zonsondergang

2800 357 wolfraam-gloeilamp (gewone lamp), zonsopkomst en zonsondergang

3000 333 studiolamp, 3000-kleur TL lamp ("/830" is kleurweergave 80 en kleurtemperatuur 3000 K)

3200 312 halogeenlamp

3400 294 filmzon

3500 288 een uur na zonsopkomst

4000 250 4000-kleur TL lamp ("/840" is kleurweergave 80 en kleurtemperatuur 4000 K)

4200 - 4700 238 - 213 mengsel van kunst- en daglicht

5000 200 fototoestel-flitser, daglicht ("D50" is "Daglicht 5000")

5600 178 standaard daglicht

6000 167 middagzon

6500 154 Wit/Neutraal. Standaard waarde voor televisie of monitor.

7000 - 10000 141 - 100 Zware bewolking of schaduw aan de noordzijde. Zonder direct zonlicht

Laatst gewijzigd op 2012-08-09 23:20:44

12. Een LED kleur hoe komt dat?

LED is het letterwoord voor Light Emitting Diode of te wel vertaald in het Nederlands; Licht Emiterende Diode, wat betekent licht uitstralende diode.
De LED is een van de producten van de moderne elektronicatechnologie, die niet meer uit het dagelijkse leven is weg te denken en waarvan de ontwikkeling nog steeds doorgaat. Naast de reeds oeroude technieken om infrarode, rode, oranje, gele en groene LED te maken, is men er ook in geslaagd ook blauwe en witte LED te fabriceren.

LED zijn geen lampen in de klassieke zin van het woord. Zo bevatten ze geen gloeidraad en werken ze ook weer anders dan fluorescentielampen of TL- lampen. Kwalitatieve LED-lampen gebruiken aanzienlijk minder energie dan een gloeilamp, halogeenlamp, spaarlamp of TL-lamp. En een LED bevat ook dezelfde belangrijke eigenschap van een diode, namelijk dat de stroom slechts in één richting wordt doorgelaten; er kan alleen stroom lopen van de anode (positieve pool) naar de kathode (negatieve pool). Dit is een belangrijk verschil tussen een LED en een gloeilamp, waarbij de polariteit niet uitmaakt. In feite zijn er meer verschillen dan overeenkomsten tussen LEDs en gloeilampen; zo wordt het licht in een LED niet opgewekt door het verhitten van een draadje, maar doordat elektronen in het halfgeleidermateriaal zoals dat heet worden aangeslagen; in feite gebeurt ditzelfde in een TL-buis of andere gasontladingslamp, zodat een LED dus meer gemeen heeft met een TL-buis dan met een gloeilamp!

Met andere woorden een LED is een halfgeleider die licht geeft wanneer er in de juiste richting stroom doorheen wordt gestuurd. Het is dus een elektronisch component dat rechtstreeks licht uitzendt. De lichtkleur hangt af van het gebruikte halfgeleidermateriaal. Een LED is opgebouwd uit een chip van lichtgevend materiaal, een bedradingsframe met plaats voor de chip en een behuizing die de chip beschermt.

Een LED is klein (2-5mm) en gecombineerd geven ze veel licht af. Een van de eigenschappen van een diode is dat het in aan de ene kant de elektrische stroom geleidt, en in de andere zin tegenhoudt. Als je dus bijvoorbeeld een LED verkeerd zou aansluiten dan zal de stroom worden tegengehouden en zal hij niet branden. De LED gaat hier in principe niet van kapot.

Kleur
Het halfgeleider materiaal waaruit de LED is opgebouwd en de spanning die door de diode heen vloeit bepaalt de kleur die een LED uitzendt. Inmiddels is iedere kleur mogelijk om te maken, waaronder ook daglicht. Het heeft echter een lange tijd geduurd voordat de blauwe LED mogelijk was. Hieronder een overzicht van welke kleuren met welk materiaal tot stand komen.

Aluminum gallium arsenide (AlGaAs) IR

Aluminum gallium indium phosphide (AlGaInP)

Aluminum gallium phosphide (AlGaP)

Gallium arsenide (GaAs) IR

Gallium arsenide phosphide (GaAsP)

Gallium phosphide (GaP)

Aluminum gallium nitride (AlGaN) UV

Aluminum nitride (AlN) UV

Gallium nitride (GaN)

Indium gallium nitride (InGaN) UV

Zink selenide (ZnSe)

Laatst gewijzigd op 2013-03-04 16:01:02

13. Energieverbruik LED versus halogeenlampen